Programma Duurzaamheid: Wat doet de gemeente?
De gemeente Geldrop-Mierlo zet in op een duurzame en groene leefomgeving. Samen met onze inwoners gaan we aan de slag met het besparen van energie, het vergroenen van straten en tuinen en het verminderen van restafval. Het Programma Duurzaamheid 2023-2026 biedt een overzicht van concrete projecten die we samen met onze inwoners uitvoeren om onze ambitieuze doelstellingen te halen.
Snel lezen wat er in ons Programma Duurzaamheid staat? Per thema hebben we een samenvatting gemaakt met de belangrijkste punten. Het hele programma en de uitvoeringsagenda bekijken? Dat kan ook. Op zoek naar meer verdieping? Aan het eind van deze pagina staat een lijst met al het beleid dat de laatste jaren rond duurzaamheid is opgesteld.
energie besparen en opwekken
Om onze gebouwen te verwarmen en van elektriciteit te voorzien maken we nu nog vooral gebruik van fossiele brandstoffen. Bij het verbranden van bijvoorbeeld steenkool en aardgas komt koolstofdioxide vrij (CO2), een broeikasgas waardoor onze aarde opwarmt en ons klimaat zal veranderen. Daarnaast zullen deze brandstoffen ooit opraken, dus is het sowieso noodzakelijk om op zoek te gaan naar alternatieven zoals zonne-en windenergie, of aqua- en geothermie. De overgang van fossiele brandstoffen naar deze hernieuwbare, groene energiebronnen noemen we de energietransitie.
Doelen
Landelijk, regionaal en lokaal hebben we afgesproken minder energie te verbruiken door te besparen op elektriciteit en gas en de energie die we blijven gebruiken zoveel mogelijk duurzaam op te gaan wekken.
In 2026 willen we dat dertig procent van de panden in Geldrop-Mierlo zuiniger zijn en energielabel A of B hebben. Van de nieuwbouw moet een kwart energieneutraal zijn, wat betekent dat hier net zoveel energie wordt opgewerkt als dat er verbruikt wordt. Op alle geschikte daken van gemeentelijke panden liggen zonnepanelen. In de rest van Geldrop-Mierlo is dertig procent van de panden voorzien van zonnepanelen. Om mensen te verleiden elektrisch te rijden zorgen we ervoor dat er vijfhonderd publieke laadpunten zijn. We stimuleren ook het bedrijfsleven om te verduurzamen en willen dat in 2026 35 procent van de bedrijventerreinen verduurzaamd is.
Wat gaan we doen?
- We stimuleren inwoners minder energie te verbruiken. Dit doen we bijvoorbeeld door mensen via sociale media en de kranten te laten zien dat gedragsverandering alleen al kan leiden tot een lagere energierekening, bijvoorbeeld door alleen de ruimte te verwarmen waar je daadwerkelijk bent. Daarnaast wijzen we mensen op kleine makkelijk aan te brengen maatregelen, zoals tochtstrips of radiatorventilatoren.
- Daarnaast willen we mensen ontzorgen die hun huis graag verder willen verduurzamen, door bijvoorbeeld te isoleren, een warmtepomp aan te schaffen of zonnepanelen op het dak te leggen. De gemeente werkt samen met het EnergieHuis Slim Wonen, dat inwoners uitleg geeft en ze wegwijs maakt in de wereld van technische mogelijkheden en het aanvragen en beoordelen van offertes.
- Het verduurzamen van een huis is voor veel mensen een hele investering. Om inwoners te helpen met het financieren van de maatregelen is er daarom de Stimuleringslening Duurzaamheid. Mensen kunnen tegen een rentetarief lenen van de gemeente. Daarnaast gaan we meedoen aan het project Groene Zone Isoleren, waardoor ook mensen met een meer beperkte leencapaciteit hun dak-, gevel-, of vloer kunnen isoleren.
- Er zijn mensen in onze gemeente die door de hoge energielasten moeite hebben met het betalen van de rekeningen. Voor deze groep is er het project ‘Verminderen Energielasten’. De bespaarcoaches van het EnergieHuis Slim Wonen komen langs bij deze mensen om samen met hen te kijken naar bespaarmogelijkheden. Vervolgens komen de kierenjagers van de LEVgroep bij deze mensen langs om te helpen met het aanbrengen van bijvoorbeeld tochtstrips, deurdrangers of radiatorventilatoren.
- In de Kerkakkers en Coevering gaan we samen met inwoners kijken hoe deze wijken het best aardgasvrij kunnen worden. Buurtbewoners schrijven buurtplannen, met daarin de mogelijke alternatieven en de stappen die nodig zijn om gasloos te wonen.
- Het is ook belangrijk dat bedrijven verduurzamen. Wanneer bedrijven actief mee doen aan de energietransitie en zelf inzetten op het besparen van energie en het opslaan van warmte en elektriciteit biedt dat veel voordelen. Niet alleen levert dat financiële voordelen op voor de ondernemer, bedrijven zijn dan ook minder afhankelijk van de Nederlandse gas-en elektriciteitsnetten. Zij hoeven dit niet alleen te doen, samenwerking op bedrijventerreinen zoals de Spaarpot is belangrijk, en ook de gemeente wil ondernemers hierbij helpen, bijvoorbeeld door de milieubarometer aan te bieden waardoor ondernemers inzicht krijgen in besparingsmogelijkheden en door samen te kijken naar hoe bedrijven in de toekomst op een voordelige manier warmte en elektriciteit kunnen uitwisselen.
biodiversiteit
Door klimaatverandering en het te veel en intensief gebruiken van natuurgebieden worden ecosystemen verstoord en wordt de biodiversiteit bedreigd. Als gevolg raakt onze lucht vervuild, is ons water minder zuiver en verdwijnen plant- en diersoorten.
Wat gaat de gemeente doen?
Door de natuurgebieden te versterken, uit te breiden, beter met elkaar te verbinden en de diversiteit van deze gebieden te vergroten, versterken we de ecosystemen en de biodiversiteit in Geldrop-Mierlo en omgeving. Dit vraagt om bescherming van onze natuurgebieden en het in stand houden van het bomenareaal van de gemeente.
In 2026 willen we dat de hoeveelheid groen binnen de bebouwde kom is toegenomen, zijn er vijftig geveltuinen en honderd boomtuinen aangelegd, zorgen we voor twintig hectare aan extra natuur en is veertig procent van de landbouw op weg naar natuur inclusieve bedrijfsvoering. Het aantal tuinvogels en ijsvogelvlinders is in 2026 gelijk gebleven of zelfs toegenomen.
Inwoners kunnen helpen door hun eigen leefomgeving te vergroenen en vleermuiskasten en insectenhotels op te hangen. De gemeente gaat de komende jaren kijken of het mogelijk is een subsidieregeling op te zetten waarmee mensen hun gevels kunnen vergroenen.
klimaatadaptatie
Dat het klimaat gaat veranderen de komende jaren staat vast, ook als we de uitstoot van CO2 verminderen en de opwarming beperken. We zullen de komende jaren meer last krijgen van langere periodes van extreme droogte, hitte en hevige neerslag. Het is daarom belangrijk dat de gemeente samen met inwoners zorgt dat we onze leefomgeving hierop inrichten. Dat kan bijvoorbeeld door voor verkoelende plekken te zorgen en door te voorkomen dat de extreme regen leidt tot wateroverlast.
Wat gaan we doen?
In 2026 willen we dat 5% van het hemelwater afgekoppeld is van het riool, zorgden we ervoor dat hoofdwegen en tunnels begaanbaar blijven voor hulpdiensten bij hevige buien en hebben we een plan opgesteld waarin staat hoe we moeten omgaan met lange periodes van extreme hitte en droogte.
De gemeente speelt hier een belangrijke rol in. Door het aanleggen van waterbergingskelders en wadi’s willen ervoor zorgen dat water vastgehouden wordt en de straten minder snel overstromen. Daarnaast gaan we onderzoeken hoe we wateroverlast in tunnels kunnen voorkomen en kijken we naar waar water vastgehouden kan worden in de Molenheide. Bij wegreconstructies en het ontwerpen van nieuwbouwwijken kijken we meteen hoe we kunnen zorgen voor meer groen en betere afwatering.
Het is ook belangrijk dat inwoners zorgen voor meer vergroening, dat zorgt voor verkoeling bij extreme hitte en betere afwatering bij extreme regenval. Het zorgt er ook voor dat water beter wordt vastgehouden. Door tegels uit de (voor)tuin te verwijderen en er plantjes voor in de plaats te zetten, kan het water namelijk beter weglopen. Meer groen zorgt ook voor voordelen bij extreme hitte, aangezien plantjes minder warmte opnemen en uitstralen dan tegels dat doen. Om mensen te helpen met het vergroenen, hebben we een subsidieregeling waarmee mensen hun riool kunnen afkoppelen en staan we gevel- en boomtuintjes toe, waardoor ook mensen zonder voortuin kunnen vergroenen. Wilt u hier meer over lezen? Ga dan naar deze link.
circulariteit
Het hergebruiken van spullen en het zo goed mogelijk scheiden is om verschillende redenen noodzakelijk. Allereerst raken de grondstoffen waarmee we spullen produceren op een gegeven moment op. Daarnaast stoten we minder CO2 uit als we minder spullen opnieuw hoeven te maken, wat weer bijdraagt aan een minder snelle opwarming van de aarde. Daarnaast betekent minder afval ook minder plastic in de oceanen en minder zwerfafval op straat.
Wat gaat de gemeente doen?
In 2026 willen we daarom dat iedere inwoner van Geldrop-Mierlo nog maar 75kg aan restafval per jaar weggooit. Dit lijkt weinig, maar is eigenlijk best veel als je bedenkt dat er maar heel weinig afval in de grijze bak thuishoort. De rest kan u kwijt bij het gft, plastic, papier of de milieustraat.
De gemeente gaat aan de slag met circulariteit door ervoor te zorgen dat afvalstromen verwerkt worden zodat er optimaal gebruik kan worden gemaakt van het afval en er zo veel mogelijk hergebruikt kan worden.
De gemeente wil inwoners zo goed mogelijk voorlichten over hoe zij hun afval beter kunnen scheiden. Dit doen we bijvoorbeeld door mensen op verschillende manieren voor te lichten over de regels en door tips te geven. We willen mensen ook ontzorgen en gaan dit jaar daarom in verschillende wijken langs met de Mobiele Milieustraat, waar mensen hun klein afval kunnen weggooien waarvoor ze eigenlijk een ritje moesten maken naar de Milieustraat.
Document download informatie:
- Een pdf-bestand kunt u openen in verschillende PDF-lezers, zoals Adobe Reader.
Regionale samenwerking: Regionale Energiestratiegie (RES) in een notendop
In Nederland maken 30 regio’s een eigen strategie om aan het Nationaal Klimaatakkoord bij te dragen: een RES. Het uiteindelijke doel van het Nationaal Klimaatakkoord is om de uitstoot van CO2 met 49 procent in 2030 terug te dringen en met 95 procent in 2050. Hiervoor zijn grote veranderingen nodig in de manier waarop we onze energie opwekken en gebruiken. Er is een overgang nodig van energie uit fossiele brandstoffen zoals gas, steenkolen en olie naar volledig duurzame energie, zoals zon- en windenergie. De zogenoemde energietransitie.
Het doel van het Nationaal Klimaatakkoord komt voort uit de afspraken die we in Nederland hebben gemaakt in het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015. In dit akkoord hebben 192 landen afgesproken de opwarming van de aarde te beperken tot twee graden ten opzichte van het pre-industriële tijdperk.
De RES is een voorstel van iedere regio aan het Rijk hoe de regio bijdraagt aan een aantal onderdelen van het Nationaal Klimaatakkoord: de opwekking van duurzame elektriciteit, de besparing van energie en het duurzaam verwarmen van gebouwen. Kortom, de regio’s zijn zelf aan zet om de energietransitie in hun gebied verder te helpen.
Het tijdspad
Inmiddels is de concept-RES voor onze regio gereed. We zien de concept-RES als een tussenstap in het proces, waarin we als regio de koers uitzetten. De verdere uitwerken van de plannen gebeurt in de volgende fase, om te komen tot een RES 1.0. Op de website van Metropool Regio Eindhoven vindt u de concept-RES, de samenvatting en de bijlagen.(externe link)(externe link)
In de komende maanden worden alle gemeenteraden geraadpleegd. Ook wordt de concept-RES gedeeld met de leden van Provinciale Staten en de leden van het Algemeen Bestuur van beide waterschappen.
Het Rijk vraagt de regio’s om uiterlijk 1 oktober 2020 de bestuurlijk vastgestelde concept-RES in te dienen.
We gaan nu aan de slag met de RES 1.0. De RES 1.0 moet ingediend zijn op 1 juli 2021. Ook daarna gaat het proces door: elke 2 jaar vindt er een herijking plaats van de RES. Dan wordt beoordeeld of de doelen en ambities nog realistisch en ambitieus genoeg zijn. Bovendien is de verwachting dat wij door technologische vooruitgang en opgedane ervaringen nieuwe inzichten krijgen. De RES leidt tot besluitvorming in het omgevingsbeleid (omgevingsvisie, omgevingsplannen en omgevingsverordeningen).
Meer weten? Lees hier meer over het Nationaal Klimaatakkoord(externe link)(externe link). Meer informatie over de 30 regio’s die aan een RES werken vindt u hier(externe link)(externe link).
Waarom zetten we in op duurzaamheid?
In navolging van internationale afspraken stelde de Nederlandse regering het klimaatakkoord en de klimaatwet vast, waarin staat dat Nederland in 2050 energieneutraal en klimaatbestendig is. Dit betekent dat we niet meer energie gebruiken dan dat we zelf opwekken en dat dorpen en steden ingericht zijn op extreme weersomstandigheden, zoals hevige droogte of regen.
Deze landelijke doelen zetten we om in regionaal en lokaal beleid. Dit doet de gemeente Geldrop-Mierlo niet alleen, maar samen met omliggende gemeenten en met lokale partijen, zoals het Platform Duurzaam, het Ondernemersplatform, de Woningcorporaties, Stichting Huurdersbelangen, Seniorenbelangen, de Jongerenraad, Buurkracht, de bibliotheek, Enexis en de waterschappen.
In onze gemeente werken we samen met de andere 20 gemeente uit de Metropoolregio, de provincie en de waterschappen aan een Regionale Energiestrategie (RES). Daarmee brengen we in kaart hoe en waar we in onze regio energie kunnen besparen en duurzaam opwekken. Ook staat erin welke mogelijkheden er zijn voor het duurzaam verwarmen van onze huizen. Want, het klimaat verandert. Fossiele brandstoffen raken op. De gevolgen hiervan op ons en onze leefomgeving worden steeds meer zichtbaar.
Meer lezen over het beleid van Geldrop-Mierlo
Snel lezen wat er in ons Programma Duurzaamheid staat? Per thema hebben we een samenvatting gemaakt met de belangrijkste punten. Het hele programma en de uitvoeringsagenda bekijken? Dat kan ook. Op zoek naar meer verdieping? Aan het eind van deze pagina staat een lijst met al het beleid dat de laatste jaren rond duurzaamheid is opgesteld.
